Banksy jest postacią tajemniczą, ale jednocześnie niezwykle znaną. Wszystko to za sprawą swoich wrzutek, printów, obrazów, przeróbek i instalacji. Jego prace pojawiają się bardzo często w przestrzeni miejskiej, wielokrotnie w niezbyt widocznych miejscach oraz na wystawach, które sam organizuje ze swoim zespołem. Jako artysta balansuje na pograniczu dwóch światów – podziemnego i komercyjnego. Można odnieść wrażenie, że stoi wręcz w rozkroku i nie chce postawić obydwu stóp w jednym z tych miejsc. Woli nieustanne balansowanie, co wychodzi mu całkiem nieźle. Aby poznać lepiej jego osobę i twórczość, mamy teraz ku temu świetną okazję. Nakładem Wydawnictwa Arkady ukazała się niedawno książka “Banksy. Rewolucjonista spod ściany”, której autorem jest Will Ellsworth-Jones. W wieloaspektowej analizie, przybliża nam sylwetkę twórcy, jego postawę wobec świata, ludzi i sztuki oraz to, w jaki sposób działa przygotowując swoje prace i wystawy. Przyjrzyjmy się zatem, gdzie zabrał nas autor tej publikacji i czego możemy się dowiedzieć z książki.

Z ulicy do galerii sztuki

Dzisiaj Banksy jest uważany za wręcz kultowego artystę, na którego prace polują tysiące, jeśli nie miliony ludzi. Jego popularność jest podsycana nieujawnieniem twarzy, co tworzy aurę tajemniczości i potęguje zainteresowanie jego osobą oraz pracami jakie wypuszcza spod swoich rąk. W książce autor stara się ujawnić, co spowodowało, że człowiek z Bristolu – malujący na ścianach ulic – stał się jednym z najbardziej rozchwytywanych artystów na świecie. Jako osoba wywodząca się ze street artu, wręcz zrewolucjonizował pojmowanie sztuki, co doprowadziło do tego, że wiele osób, które nigdy nie interesowały się tą dziedziną życia, nagle postanowiły zajrzeć na jego wystawę. Doszło do tego, że na jego “wernisaże” przybywały tysiące osób, po to, by na własne oczy przekonać się, jak świetnym artystą i performerem jest Banksy.

Język przekazu

Na stronach bogato ilustrowanej książki, możemy zobaczyć mnóstwo prac artysty z Bristolu. Są one poddane analizie pod względem formy oraz przekazu. Za każdym razem odnoszą się one do sytuacji jakie zdarzają się w naszym świecie. Treścią swoich prac, Banksy stara się zwrócić uwagę na konkretny problem i robi to celnie. Mimo, iż nie brakuje krytyków jego rzemiosła i twórczości, to zdaje się to nie przeszkadzać jego fanom. Książka pokazuje jaki dysonans jest obecny wśród osób obserwujących jego działa. Jedni go ubóstwiają i darzą szacunkiem, inni natomiast nienawidzą i wręcz gardzą, co odzwierciedla się w niszczeniu jego “wrzutów” – głównie na ścianach w przestrzeni miejskiej. Forma przekazu jest dla Banksiego bardzo ważna. Podkreślają to także jego zwolennicy. Każda z prac jaka została umieszczona na ulicy, jest umiejscowiona z premedytacją i tylko dzięki swojemu otoczeniu nabiera znaczenia i wartości. Tak właśnie działa Banksy.

Pieniądze i kontrola

W książce pojawia się bardzo często sprawa pieniędzy, za jakie kupowane się dzieła Banksy’ego. Artysta zgarnia spore stawki za swoje prace, co jest często krytykowane. Sam na początku też sceptycznie podchodził zresztą do zarabiania na malowaniu. Jednak dzisiaj jest to prężnie działająca maszyna twórcza, na której artysta zarabia miliony dolarów. Na uwagę zasługuje fakt, że duża część z tych pieniędzy trafia na cele charytatywne i pomoc ludziom. Artysta stara się działać odpowiedzialnie społecznie i nie jest obojętny na krzywdę i niesprawiedliwość. Wiele osób pragnie również zgarnąć fortunę kosztem twórcy, co doprowadziło do tego, że postanowił stworzyć firmę która autoryzuje jego prace, tak aby uniknąć nadużyć. 

Rozkrok

Will Ellsworth-Jones w niezwykle ciekawy i barwny sposób opisuje losy Banksy’ego. Książkę czyta się przyjemnie i z wielką ciekawością, a czas spędzony na lekturze jest mija bardzo szybko. Warto delektować każdą stroną, ponieważ książka ma raptem 250 stron – szkoda że nie więcej. Autor nie ocenia jednoznacznie postaci tego artysty, stara się obiektywnie pokazać – na podstawie zebranych materiałów – kim jest osoba, będąca aktualnie na szczycie w swojej dziedzinie. Esencją jego sukcesu i sposobu w jaki to zrobić mogą być jego słowa jakie sam wystosował “Najszybszą drogą na szczyt w swojej dziedzinie jest wywrócenie jej do góry nogami”. Jest to niezwykle cenne sformułowanie, ponieważ zapewniło mu to międzynarodową sławę i wielkie pieniądze, w dziedzinie która była niszowa i raczej traktowana na początku jako wandalizm, a tym właśnie była sztuka uliczna i graffiti. 

Podsumowanie

“Banksy. Rewolucjonista spod ściany” to książka obowiązkowa dla fanów Banksy’ego i street artu. Każdy kto zajmuje się tym tematem lub podziwia dokonania twórców w tej dziedzinie, powinien sięgnąć po tę szczegółową analizę twórczości angielskiego artysty. Natomiast dla fanów samego artysty, jest to to publikacją obowiązkowa. Pełno w niej jego prac, analizy twórczości i próby zrozumienia jego myślenia oraz geniuszu. Jest to z pewnością osoba niejednoznaczna i na pewno można doszukać się sprzeczności w jego życiu. Nie zmienia to jednak faktu, że zrewolucjonizował pojmowanie sztuki i wypromować ją do niebotycznych rozmiarów, w sposób wyjątkowy i charakterystyczny dla siebie. Koniecznie sięgnijcie po tę książkę, będzie to świetnie spędzony czas z tą tajemnicza postacią i jego światem.